ÔNG TRƯƠNG BÁ NHÀN ĐÃ ĐƯỢC MINH OAN

Đại diện Viện Kiểm sát xin lỗi ông Trương Bá Nhàn

         Ông Nhàn bị khởi tố, bắt giam 1.346 ngày về tội giết người, cướp tài sản do Cơ quan điều tra phát hiện trên tủ nhà nạn nhân có dấu vân tay của ông. Số vàng Cơ quan điều tra thu giữ tại nhà ông thực chất là vàng do mẹ vợ ông gửi sau khi bán đất (trên các miếng vàng này có chữ ký của người mua đất). Ông Nhàn được đình chỉ điều tra do không đủ căn cứ buộc tội. Sau 4 năm bị tạm giam, ông lại lặn lội tiếp tục hành trình 9 năm đi tìm công lý, minh oan cho mình. Ngày 11/8, Viện KSND TPHCM tổ chức xin lỗi, cải chính công khai tại UBND phường 13, quận Bình Thạnh, nơi ông Nhàn cư trú trước khi bị bắt.
        Trong hoạt động tố tụng của cơ quan tư pháp “bồi thường oan sai” đã được cụ thể hoá trong Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước, thể hiện sự coi trọng và đảm bảo quyền con người của nhà nước ta.
Trong tiếng Việt, “oan” làbị qui cho tội mà bản thân không phạm mà phải chịu sự trừng phạt của pháp luật, “sai” được hiểu làkhông đúng, không phù hợp với lẽ phải. Một người được coi là “oan” khi họ không có hành vi phạm tội nhưng các cơ quan tố tụng lại xác định có đủ yếu tố cấu thành tội phạm và thực hiện các biện pháp nghiệp vụ, làm tổn hại đến tinh thần, vật chất của họ. Người được coi là bị truy tố xét xử sai khi cơ quan tiến hành tố tụng giải quyết vụ án thiếu khách quan mà hậu quả cuối cùng là người bị truy tố xét xử sai phải gánh chịu nhiều thiệt hại. Vì vậy, để tránh oan sai, các cơ quan bảo vệ pháp luật phải tuân theo quy trình tố tụng nghiêm ngặt, cẩn trọng. Tuy nhiên, trên thực tế, với sự phức tạpcủa nhiều vụ án thì việc oan, sai không phải là hiện tượng cá biệt. Điều 72 Hiến pháp 1992 ghi nhận: “Người bị bắt, bị giam giữ, truy tố, xét xử trái pháp luật có quyền được bồi thường thiệt hại về vật chất và phục hồi danh dự”.Điều 29 Bộ luật Tố tụng hình quy định“người bị oan do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng gây ra có quyền được bồi thường thiệt hại và phục hồi danh dự, quyền lợi”. Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2005 cũng nêu rõ: cơ quan tiến hành tố tụng phải bồi thường thiệt hại do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự gây ra.Đặc biệt, Nghị quyết 388/2003/NQ-UBTVQH ngày 17/03/2003 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về bồi thường thiệt hại cho người bị oan do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự gây ra và Thông tư liên tịch số 01/2004/TTLT-VKSNDTC-BCA-TANDTC-BTP-BQP-BTC ngày 25/03/2004 của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Quốc phòng hướng dẫn thi hành một số qui định của Nghị quyết 388 ra đời đánh dấu bước tiến mới trong lý luận và thực tiễn của việc bồi thường thiệt hại theo nguyên tắc và trình tự thủ tục được qui định cụ thể, bảo đảm quyền con người, thể hiện trách nhiệm của Nhà nước trước công dân bị oan sai.
      Tuy nhiên, trong vụ án ông Trương Bá Nhàn, để thực hiện việc minh oan cho mình, sau khi bị tạm giam oan trái 1.300 ngày ông phải tiếp tục hơn 3.000 ngày khiếu nại và luôn sống trong đợi chờ, hy vọng.Sau khi ra tù ông đã gửi đơn tới rất nhiều nơi,nhiều cơ quan chức năng nhưng không cơ quan nào trả lời cho đến khi Đoàn đại biểu Quốc hội, cơ quan giám sát án oan sai phía Nam đã nhận đơn kêu oan của ông thì những oan ức mới được làm sáng tỏ.

       Sau 9 năm lặn lội kêu oan, ông Nhàn đã được Cơ quan Nhà nước minh oan và bồi thường với số tiền 295.000.000đ. Buổi xin lỗi diễn ra rất nhanh chóng trong khoảng thời gian 5 phút không kịp để ông Nhànbày tỏ tâm tư của mình, chưa đáp ứng được nỗi lòng của người vì bị oan sai đã mất tất cả, không gì bù đắp nổi về thể chất và tinh thần.
Buổi gặp gỡ, động viên, chia sẻ về tinh thần và vật chấtcủa nhiều anh chị em Doanh nghiệp, doanh nhân họ Trương đã phần nào giúp ông từng bước lấy lại niềm tin vào lẽ phải, vào cuộc sống yên bình mà ông đã đi tìm mười mấy năm qua. Tình người, tình huyết thống Trương tộc đã làm ông mừng vui khó tả trong buổi gặp mặt với nhiều luật sư giàu tâm đức, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nghiệp vụ tinh thông đã đồng hành cùng ông trong suốt hành trình đi tìm công lý. Đó chính là Văn phòng Luật sư Người nghèo – một địa chỉ tin cậy của những người dân lương thiện nghèo khổ như ông Trương Bá Nhàn.
       Chúng tôi chia tay nhau dưới trời nhạt nắng, ai cũng mong những điều tốt đẹp trong cuộc sống luôn đến với ông và hy vọng ngày mai tươi sáng sẽ không còn những mảnh đời oan khiên, bất hạnh... trong kiếp người ngắn ngủi, hư vô này./.

Một số Hình ảnh hoạt động