Đại tá, liệt sĩ Trương Hồng Anh - Sư trưởng Sư đoàn "Thép" quân tình nguyện Việt Nam tại Camphuchia

Liệt sĩ Trương Hồng Anh

Tài thao lược quân sự đặc biệt

Liệt sĩ Trương Hồng Anh quê ở huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Năm 16 tuổi khi còn học trung học, ông đã bỏ vào chiến khu, nhập ngũ vào Sư đoàn 2. Ông từng tham gia nhiều trận đánh ác liệt tại chiến trường khu 5 như: Ba Gia, Vạn Tường, Đồng Dương, Quy Thạch, Nông Sơn, Trung Phước, đường 9 - Nam Lào... rồi giải phóng Đà Nẵng.

Năm 22 tuổi, ông là Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 90, năm 29 tuổi là Trung đoàn trưởng Trung đoàn 1. Năm 34 tuổi là sư đoàn trưởng Sư đoàn 2. Chưa đầy 20 năm trong quân ngũ, ông được phong 13 cấp, từ binh nhì đến đại tá, từ chiến sĩ trinh sát đến sư đoàn trưởng, hai lần có mặt ở chiến trường Campuchia trên cương vị Trung đoàn trưởng và Sư đoàn trưởng.

Thượng tướng Nguyễn Chơn, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng khi nhắc về người chiến sĩ liên lạc năm xưa của mình đã khẳng định: "Trương Hồng Anh có năng khiếu quân sự bẩm sinh, một cán bộ có bản lĩnh, dũng cảm, chỉ huy nhiều trận đánh xuất sắc. Tuy chưa được học hành cơ bản nhưng chỉ huy chiến đấu rất sáng tạo. Trương Hồng Anh hy sinh là một tổn thất lớn của Quân khu 5 và của quân đội lúc bấy giờ".

Đại tá Lê Văn Cúc, nguyên Chính ủy Trung đoàn 1 (Sư đoàn 2) kể: Trương Hồng Anh, có tài thao lược quân sự đặc biệt, ở chiến trường K, tôi nhớ nhất là trận đột phá toàn mặt trận trong đội hình của quân đoàn 4. Anh Trương Hồng Anh bàn dời sở chỉ huy từ phía sau ra phía trước so với trận địa bố trí quân. Đây là phương án táo bạo có phần nguy hiểm, nhưng cái được lớn nhất là quan sát toàn bộ chiến trường, chỉ huy hiệp đồng binh chủng nhanh chóng. Như dự liệu, trận đột phá lần đó, Trung đoàn 1 đã giành thắng lợi giòn giã, là dấu ấn quan trọng để đơn vị được tuyên dương Anh hùng lần thứ 2.

Trương Hồng Anh cũng có trí nhớ rất kỳ lạ. Dựa trên bản đồ, anh có thể dẫn Trung đoàn hành quân trong đêm hàng chục cây số mà không bị lạc. Cách làm việc của anh khoa học, có sự chuẩn bị kỹ cho mỗi trận đánh từ con người, phương án, cơ sở chiến trường, đồng thời anh đòi hỏi chỉ huy cấp dưới cũng phải như thế.

Trong trận đánh vào căn cứ 547, ta và địch giằng co quyết liệt, lực lượng địch bố trí dày đặc. Sư đoàn trưởng Trương Hồng Anh ra lệnh cho Trung đoàn pháo binh 368 cơ động 2 khẩu pháo nòng dài 85mm và 4 khẩu pháo phòng không 37mm lên phía đài quan sát thực hiện "bắn xăm" vào các hốc đá, tiêu diệt các hỏa điểm địch. Trận địa pháo 105mm cũng được lệnh phối hợp với pháo của xe tăng bắn cấp tập ghìm đầu địch xuống, tạo điều kiện cho pháo 37mm cơ động. Nhờ cách đánh này, các hỏa điểm địch đã nhanh chóng bị tiêu diệt.

Tấm gương sáng ngời phẩm chất cách mạng

Tướng Phan Thanh Dư, nguyên Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Mặt trận 579 nhớ lại: Khi kết thúc chiến dịch cuối cùng trên mặt trận Pret Vi Hia, Trương Hồng Anh điện thoại về sở chỉ huy mặt trận 579 xin phép được đích thân vào kiểm tra trận địa, lúc này đã do quân ta làm chủ, và cái điều không muốn đã xảy ra.

Ngày 27.03.1984, trên đường vào kiểm tra chiến trường vì có xe chở thương binh đi đối diện và đường lại hẹp gần như độc đạo, Sư trưởng Trương Hồng Anh đã cho xe đi vào vệ đường để ưu tiên cho xe thương binh đi trước. Thật không may xe ông vướng phải mìn chống tăng của Polpot cài lại, ông bị thương nặng nhất và đã anh dũng hy sinh ở tuổi 36 tại Quân y viện.

Sự hy sinh của ông là mất mát to lớn của Quân đội Nhân dân Việt Nam, là hình ảnh chói sáng nghĩa cử, phẩm chất cao đẹp "Bộ đội Cụ Hồ" luôn dành cho đồng đội những điều tốt đẹp nhất, thiêng liêng nhất.

Đất nước, nhân dân luôn nhớ về ông, cán bộ, chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam luôn nhớ đến ông! Tấm gương hi sinh của ông sẽ là nguồn động lực lớn lao, sức mạnh tinh thần to lớn để mỗi cán bộ, chiến sĩ trong Quân đội Nhân dân Việt Nam hôm nay "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh bộ đội cụ Hồ".

Ông đã để lại những bài học vô giá của người chiến sĩ cách mạng về tấm gương sống, học tập, chiến đấu và bảo vệ Tổ quốc…Thế hệ trẻ hôm nay xin được bày tỏ lòng thành kính, tri ân sự hi sinh của đại tá - liệt sĩ Trương Hồng Anh.

Thảo Nguyên